تاریخچه نقش برجسته
در این مطلب به طور خلاصه به مرور تاریخچه نقش برجسته های دوران مختلف می پردازیم،
و اطلاعات مهمی را در مورد نقوش برجسته به دست خواهیم آورد.
با ما همراه باشید.
نقش برجسته از شاخه های مجسمه سازی و آثار حجمی است.
این هنر اغلب بر روی سنگ ها، دیوارهای صخره ای و دیوارهای بزرگ اجرا شده است و از روش های متداول برای دیوارنگاری است.
با توجه به دشواری های اجرای نقوش برجسته بر صخره های طبیعی،
همچنان آثار حجمی نقش برجسته زیادی از گذشته به یادگار مانده است که نمایان گر اراده انسانی است.
تاریخچه نقش برجسته و انسان غار نشین
سنگ نگاره های گوناگونی از دوران غار نشینی انسان اولیه به دست آمده که نشان دهنده تاریخ و نوع زندگی اولیه می باشد.
بررسی این نقوش برجسته و آثار صخره ای به جا مانده از آن زمان که قدمتی بسیار زیادی را دارد،
شکوه و عظمت گذشته ایی دور را یادآوری می کند.
تاریخچه نقش برجسته در مصر باستان
در مصر باستان دیوار مقابر را با نقش های دیواری زیباسازی کرده،
و برای جلوه بیشتر بر روی دیوار مقابر نقوش برجسته انجام می داده اند.
از آن دوران آثار بسیاری اکتشاف شده که اغلب مربوط به تمدن اژه و در جزیره مینوس به دست آمده است.
تاریخچه نقش برجسته در بابِل
بابلی ها شاید نخستین کسانی باشند که برجسته سازی را در نقاشی های دیواری به کار گرفتند.
آنها با هنر، تأثیر خود را به طور مستقیم و یا غیر مستقیم بر آثار هنری دوران خود گذاشته اند.
بابلی ها نقاشی را برای زینت دیوارها و مجسمه ها استفاده می کردند،
و هرگز برجسته سازی را به صورت مستقل به کار نبرده اند.
دو نقش برجسته مربوط به بابلی ها به جای مانده که :
-
در اولی یک رئیس محلی را با کمانی در دست نشان می دهد که دشمنان در زیر پایش تقاضای عفو دارند.
-
و دیگری پیروزی بر دشمنان با کمک الهه اینانا را نشان می دهد.
تاریخچه نقش برجسته در دوران ساسانی
نقش برجسته های دوران ساسانی الهام گرفته از این دوران می تواند باشد که توسط ایرانیان پرورش یافته است.
در جای جای این سرزمین نیز کم نیستند نقوش برجسته هایی که تاریخ کهن ایران را روایت می کنند.
صخره های سرپل ذهاب به دستور دو تن از حاکمان وقت، نقاشی و برجسته سازی شده است،
که به نظر می رسد با الهام از کتیبه نارامسیس باشد.
نقش برجسته های دوران هخامنشی
نقش برجسته های به جای مانده از دوران هخامنشی به نوعی تاریخ مصور ایران زمین است.
این نقوش برجسته، وقایع مهم و تاریخی را بر روی صخره ها برجسته سازی کرده است.
تاریخ نقش برجسته در ایران – اولین نقش برجسته در ایران
دلایل بسیاری دال بر آن است که اولین هنرمندان این رشته در غرب ایران اقدام به برجسته کاری بر روی صخره کرده اند.
و تأثیر خود را بر روی نقاشان طراحان بعدی به خوبی بر جای گذاشته اند.
نقوش برجسته کوه های نزدیک کرمانشاه می تواند بر گرفته از آن دوران باشد.
نقوش برجسته های به جای مانده در صخره های ایران اغلب پایه های نظامی داشته و بر بالای کوه هایی که در مسیر کاروان ها بوده اند به وجود آمده است.
در این نقش برجسته ها گاه شمایل انسانی به صورتی اغراق آمیز طراحی شده است.
نقش رستم یکی از نقش برجسته های معروف ایرانی است که با گذشت سال ها هنوز با صلابت بر ستیغ کوه دیده می شود،
و گذر زمان نتوانسته ذره ای از زیبایی و شکوه آن کم کند.
رکود نقش برجسته در ایران
با توجه به آثار اکتشاف شده، هنر نقش برجسته در ایران که زمانی بسیار رایج بوده است،
با رکودی مواجه شده است که به نظر می رسد دشواری های کار بر روی صخره های طبیعی علت آن بوده باشد.
کاوش های باستان شناسی حاکی از آن است که هنر نقوش برجسته از روی صخره های بزرگ و طبیعی بر روی سفال و فلزات انتقال یافته است.
و همواره هنرمندان ایرانی از تکنیک های نقوش برجسته در آثار حجمی استفاده کرده اند.
سفالینه های اکتشاف شده از تپه های باستانی به خوبی این نظریه را اثبات می کند،
و این دلیل است بر اینکه ایران به عنوان مهد سفال منقوش شناخته شود.
در این آثار با خطوطی ساده به موضوع پرداخته و با دید انتزاعی خصوصیات ذاتی و جوهر وجودی طرح را برجسته نشان می دانند.
در سفالینه های منقوش کاوش شده هنرمند جزئیات و بدیهیات را رعایت نکرده و گاه از طبیعت نیز پیروی نکرده است.
اغلب این نقوش الهام گرفته از تخیل هنرمند طراح بوده است.
نقوش برجسته در عصر حاضر
امروزه تمایل به انجام نقوش برجسته جای خود را به برجسته سازی بر روی سفالینه ها داده است،
و انواع نقش برجسته و طراحی شده بر روی ظروف سفالی تزئینی به دست جوانان ایرانی به زیبایی هر چه تمام تر ساخته می شود.
بازار کار این رشته رونقی دوباره گرفته و هنرمندان آموزش دیده سفالگر و برجسته کار همواره می توانند از هنر خویش درآمدی کسب کنند.
آموزش نقش پر رنگی در همه کارهای هنری دارد و مجسمه سازی با تکنیک های برجسته سازی نیز نیاز به آموزش ظرافت های هنری دارد.
کلاس های آموزشی سفالگری، نقاشی و طرح برجسته از محبوب ترین دوره های آموزشی است که هر کسی می تواند طی کند.